Ό σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί παθολογική κατάσταση που συνδυάζει ενα σύνολο διαταραχών με βασική κατάληξη τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Η πάθηση αυτή σχετίζεται είτε έμεσα είτε άμεσα με έλλειψη ινσουλίνης απο τον οργανισμό μας γι'αυτό και χωρίζεται σε 2 βασικούς τύπους, τον μη ινσουλινοεξαρτώμενο όπου υπάρχει ινσουλίνη όχι όμως σε υψηλά επίπεδα και τον ινσουλινοεξαρτώμενο όπου λόγω βλάβης στο πάγκρεας δεν εκκρίνεται καθόλου ινσουλίνη. Ο μη ινσουλινοεξαρτώμενος αφορά το 90% του πλυθησμού, ενώ ο ινσουλινοεξαρτώμενος το 10%. O σακχαρώδης διαβήτης εαν δεν γίνει σωστή πρόληψη του μπορεί να συνδυαστεί με πολλά προβλήματα όπως: παχυσαρκία, προβλήματα στα νεφρά, υψηλή πίεση, καρδιαγγειακά προβλήματα, υψηλά επίπεδα λιπιδίων στο αίμα καθώς και προβλήματα στην όραση αλλά και προβλήματα στο ήπαρ. Η πρώτη λοιπόν και απλούστερη πρόληψη που μπορούμε να ακολουθήσουμε έτσι ώστε να μην δημιουργηθούν τα παραπάνω προβλήματα είναι η σωστή διατροφή και πιο συγκεκριμένα τα θρεπτικά συστατικά που πρέπει να καταναλώσουμε τόσο σε ποσότητα όσο όμως και σε ποιότητα ώστε να μην δημιουργούνται στον οργανισμό επιπλοκές. 

Συγκεκριμένα, οι υδατάνθρακες που λαμβάνουμε στην δίαιτα μας θα πρέπει να καλύπτουν το 50 - 55% των συνολικών θερμίδων την ημέρα, θερμίδες που καθορίζονται απο την φυσική δραστηριότητα του ατόμου καθώς πρέπει να είναι τόσες ώστε να καλύπτουμε τις ανάγκες μας και όχι παραπάνω καθώς αποθηκεύονται σε λίπος στα λιποκύτταρα. Επίσης δεν πρέπει να είναι επεξεργασμένοι ή ραφιναρισμένοι όπως τα απλά σάκχαρα του εμπορίου με βασικότερο ''εκπρόσωπο'' τους την ζάχαρη η οποία πρέπει να καταναλώνεται σε πολύ μικρές ποσότητες. Αν θέλουμε να καταναλώσουμε απλά σάκχαρα επιλέγουμε φρούτα, λαχανικά, γάλα και γιαούρτι χαμηλών λιπαρών. Στον σακχαρώδη διαβήτη γενικά επιλέγουμε τρόφιμα με άμυλο ή αλλιώς πολυσακχαρίτες χαμηλού γλυκαιμικού δέικτη όπως: ψωμί ολικής ή σικάλεως ή πολύσπορο ή ρύζι καστανό ή άγριο ή όσπρια ή δημητριακά ολικής ή ζυμαρικά ολικής, διότι αυτά τα τρόφιμα διασπώνται και απορροφώνται με πιό αργό ρυθμό με αποτέλεσμα να ανεβαίνει σταδιακά ή γλυκόζη και όχι απότομα, ενώ και η ινσουλίνη έκκρινεται σε φυσιολογικά επίπεδα. Πολύ μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνεται σε άτομα με αυξημένα τριγλυκερίδια καθώς οι υδατάνθρακες πρέπει να καλύπτουν μόλις το 40%, λόγω του ότι όπως προαναφέρθηκε η περίσσεια υδατανθράκων γίνεται λίπος κάτι που επιβαρύνει την κατάσταση των λιπιδίων στο αίμα.

Οι πρωτεΐνες θα πρέπει να καλύπτουν το 15 - 20% των ολικών ημερήσιων θερμίδων, τόσο απο ζωϊκής όσο και απο φυτικής προέλευσης τρόφιμα, όμως πολύ μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί σε άτομα που πάσχουν απο αυξημένο σάκχαρο και έχουν πρόβλημα με τα νεφρά ή το ήπαρ αφού αυτά τα άτομα πρέπει να λαμβάνουν σαφώς λιγότερες πρωτεΐνες της τάξης των 0,5 - 0,7 γρ/κιλό βάρους σώματος / ημέρα ενώ φυσιολογικά είναι 0,8 - 1 γρ/κιλό βάρους σώματος / ημέρα. Ζωϊκές πρωτεΐνες έχουν το γάλα και το γιαούρτι, ενώ πλούσιες φυτικές πρωτεϊνες έχουν τα αμυλούχα τρόφιμα που προαναφέρθηκαν καθώς και οι ξηροί καρποί.

Τα λίπη με την σειρά τους πρέπει να καλύπτουν το 30 - 35% των ολικών ημερήσιων θερμίδων και απο αυτά τα μισά να είναι μονοακόρεστα, ενώ λίγο παραπάνω απο τα κορεσμένα θα πρέπει να βρίσκονται τα πολυκόρεστα σε ποσοστά 9 και 11% αντίστοιχα. Μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά έχουν τα πουλερικά, τα ψάρια, τα θαλασσινά, οι ξηροί καρποί, το ελαιόλαδο. Άτομα με αυξημένα τριγλυκερίδια, χοληστερίνη και ειδικά την LDL που είναι η ''κακή'' χοληστερίνη θα πρέπει να λαμβάνουν ακόμη λιγότερα κορεσμένα της τάξης του 7% και κάτω ενώ η συνολική χοληστερίνη που παίρνουμε απο τα τρόφιμα πρέπει να είναι 300 mg/ημέρα.

Βιταμίνες μέταλλα και ιχνοστοιχεία πρέπει να υπερκαλύπτονται σε διαβητικούς ασθενείς και ιδίως σε δίαιτες κάτω των 1500 kcal. Ιδιαίτερες ανεπάρκειες παρουσιάζουν οι Β βιταμίνες (αυξημένες απαιτήσεις σε Β6 και φολικό), η βιταμίνη Α, ο σίδηρος και το ασβέστιο. Ιδιαίτερα σίδηρος και ασβέστιο πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα καθώς παρατηρούμε ανεπάρκειες, άρα πρέπει να προσέξουμε πολύ εγκύους παιδιά και εφήβους που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες κατηγορίες. Επαρκής καλύψη πρέπει να γίνεται και με χρώμιο μιας και βελτιώνει σημαντικά τα επίπεδα γλυκόζης αίματος.

Πολύ μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνεται στο αλκοόλ αφού έρευνες έδειξαν ότι επηρεάζει αρνητικά τις τιμές του σακχάρου καθώς προκαλεί υπογλυκαιμία αφού προκαλεί μεγάλη έκκριση ινσουλίνης με αποτέλεσμα να απορροφάται πολύ γρήγορα η γλυκόζη, άρα σε άτομα που λαμβάνουν δισκία ή ενέσεις ινσουλίνης πρέπει να δίνουμε ακόμη μεγαλύτερη προσοχή. Επιτρέπεται μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, μόνο όμως αν υπολογίζουμε τις θερμίδες που μας δίνει στις συνολικές θερμίδες του διαιτολογίου. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δώσουμε στο αλάτι όπου πρέπει να περιορίζεται στα 2 - 2,4 γρ/ημέρα ιδιαίτερα σε περιπτώσεις ατόμων που παρουσιάζουν επιπλοκές όπως: καρδιαγγειακα νοσήματα, υπέρταση και νεφροπάθεια. Τέλος οι άπεπτες φυτικές ίνες σύμφωνα με έρευνες βοηθούν σε μεγάλο βαθμό θετικά στην περίπτωση του διαβήτη αφού όταν χορηγούνται παρατηρείται μικρότερη υπεργλυκαιμία, καθυστερούν την κένωση του στομάχου, σχηματίζουν κολλώδεις ενώσεις που προκαλούν ελάττωση των επιπέδων γλυκόζης και ινσουλίνης.